لجبازی کودکان، علل و روش های موثر تربیتی

لجبازی کودکان یکی از مراحل طبیعی رشد شخصیتی آن‌ها است که معمولاً از سن دو سالگی آغاز و تا حدود هفت سالگی ادامه دارد. در این دوره، کودکان تمایل شدیدی به اثبات استقلال و خواسته‌های خود نشان می‌دهند که ممکن است برای والدین چالش‌هایی ایجاد کند. لجبازی، اگر به‌درستی مدیریت نشود، می‌تواند بر روی اعتماد به نفس و رفتارهای اجتماعی کودک تاثیر بگذارد و حتی به مشکلات رفتاری دیگری منجر شود.

فاوت بین لجبازی و اراده قوی در کودکان

برخی از والدین ممکن است لجبازی کودک را با شخصیت قوی و مصمم اشتباه بگیرند. اما روانشناسان تفاوت این دو ویژگی را به وضوح بیان کرده‌اند. لجبازی اغلب با رفتارهای غیرمنطقی و پافشاری بر انجام کارهایی است که ممکن است به کودک یا اطرافیانش آسیب بزند، درحالی‌که اراده قوی نشانه‌ای از پشتکار و تمایل به دستیابی به اهداف خاص است.

دلایل لجبازی کودکان

علل مختلفی برای لجبازی کودکان وجود دارد؛ از تمایل به استقلال و به‌دست آوردن توجه والدین گرفته تا تجربه احساسات جدید و حتی زیاده‌خواهی. در این سن، کودکان هنوز توانایی درک کامل قوانین و چارچوب‌های اجتماعی را ندارند، به همین دلیل با اصرار بر خواسته‌هایشان ممکن است رفتارهایی لجوجانه از خود نشان دهند.

همچنین، برخی کودکان به دلیل وابستگی شدید به والدین یا تجربه تغییرات بزرگی در زندگی مانند تولد نوزاد جدید یا جدایی والدین، رفتارهای لجبازانه‌ای از خود نشان می‌دهند. بهره‌گیری از خدمات روان‌شناختی و راهنمایی متخصصان در این موارد می‌تواند به والدین کمک کند.

روش‌های مدیریت لجبازی کودکان

تربیت کودکی که لجباز است، نیاز به صبر و آگاهی دارد. روش‌هایی که به والدین در این مسیر کمک می‌کند عبارتند از:

• انعطاف‌پذیری و صبر: کودکان در این سن به حمایت و محبت والدین نیاز دارند. با انعطاف‌پذیری و رفتار مثبت می‌توانید کودک را برای عبور از این مرحله یاری کنید.
• ایجاد محیط امن و خلاقانه: فراهم کردن محیطی که در آن کودک بتواند خلاقیت خود را بروز دهد، می‌تواند از بروز رفتارهای لجبازانه جلوگیری کند. محیط آرام و متناسب با سن کودک به او کمک می‌کند تا نیازهایش را بدون ایجاد تنش ابراز کند.
• تشویق رفتارهای مناسب: برای رفتارهای مناسب کودک پاداش بدهید. این کار به او می‌آموزد که خواسته‌هایش را به شکل منطقی بیان کند و از لجبازی دوری کند.
• بهره‌گیری از بازی و فعالیت‌های تفریحی: بازی با وسایل مختلف می‌تواند به کودکان کمک کند تا انرژی خود را تخلیه کنند و در عین حال مهارت‌های جدیدی یاد بگیرند.

زمانی که باید به متخصص مراجعه کرد

اگر لجبازی کودک به اندازه‌ای شدید است که رفتارهای پرخاشگرانه یا نافرمانی‌های مداوم ایجاد می‌کند، بهتر است والدین برای کاهش نگرانی‌ها و جلوگیری از بروز مشکلات رفتاری طولانی‌مدت، از راهنمایی‌های یک روانشناس کودک بهره ببرند.

تربیت کودک لجباز نه‌تنها نیاز به مهارت دارد بلکه می‌تواند فرصتی باشد برای تقویت اعتماد به نفس و استقلال او. والدین باید توجه داشته باشند که با رفتارهای مناسب و آگاهی از نیازهای کودک می‌توانند او را در مسیر رشد سالم همراهی کنند.